شروط تحقق هدفگذاری تورمی بانک مرکزی

یک اقتصاددان با اشاره به اینکه هدفگذاری تورمی می‌تواند محقق شود و حتی در مدت دو سال به زیر ۱۰ درصد نیز برسد، گفت: انضباط پولی و شفاف‌سازی حساب‌ها در کنار عدم استقراض از بانک مرکزی؛ در این بخش مهم است.
یک اقتصاددان معتقد است: تورم ناشی از عوامل مختلفی ایجاد می‌شود که می‌تواند در اقتصاد تحت عنوان فشار تقاضا باشد که به صورت افزایش تقاضا خود را نشان می‌دهد، یعنی زمانی که تقاضا بیش از عرضه است و در واقع قدرت خرید مردم بیشتر شده اما عرضه اضافه نشده است. این امر در زمانی رخ می‌دهد که دولت‌ها پول به اقتصاد تزریق کنند که در نتیجه تقاضا را بالا می‌برد و منجر به تورم خواهد شد.

امرالله امینی در گفت‌وگو با ایبِنا تصریح کرد: زمانی هم فشار هزینه‌ها باعث ایجاد تورم می‌شود و زمانی تورم بالا می‌رود که بهره‌وری وجود نداشته باشد. مورد بعدی که در بروز تورم نقش دارد، افزایش انتظارات تورمی است که بیشتر جو روانی در جامعه است.

وی ادامه داد: نوع دیگر تورم ساختاری است. یعنی ساختار اقتصاد به نوعی است که باعث افزایش تولید نمی‌شود. به عنوان نمونه اگر بازدهی تولید در بخش کشاورزی کم باشد و در بخش ‌های دیگر بالا باشد مردم به سراغ تولید و کشاورزی نمی‌روند و به بخش های غیرمولد هدایت می‌شوند.

این اقتصاددان با بیان اینکه ما در طول سال‌های گذشته هر سال به طور متوسط تورم بین ۲۰ تا ۳۰ درصد داشته‌ایم تاکید کرد: اما ابر تورم نداشته و نداریم. ابر تورم مقدار بسیار بالایی از نرخ تورم را شامل می‌َشود که در این شرایط قیمت‌ها ساعتی تغییر می‌کند و به شدت بالا می‌رود.

امینی گفت: اگر بانک مرکزی انضباط پولی را بیشتر رعایت کند و بر عملکرد بانک های خصوصی که در اقتصاد فعالیت‌های تولیدی ندارند و مولد نیستند نظارت داشته باشد و از همه مهم تر زیر بار فشار دولت نرود می‌تواند نرخ تورم را به خوبی کنترل کند و حتی در عرض دو سال تورم را به زیر ۱۰ درصد برساند.

وی با اشاره به اینکه بخشی از تورم هم مربوط به استقراض دولت از بانک مرکزی است، ‌تصریح کرد: وقتی بودجه دولت تعادل نداشته باشد و هزینه‌ها بیشتر از درآمدها شود به بانک مرکزی فشار وارد می‌کنند تا پول قرض بگیرند و این در حالی است که در اقتصاد نمی‌شود به این شکل قرض گرفت، بلکه باید پشتوانه‌ای وجود داشته باشد.

این اقتصاددان افزود: اگر بانک مرکزی مجبور به چاپ پول شود، با وارد شدن به جامعه فشار تقاضا بالا می‌رود و در نهایت منجر به افزایش قیمت‌ها و تورم می‌شود. وی با اشاره به هدفگذاری تورمی از سوی بانک مرکزی اظهار کرد: این هدفگذاری ۲۲ تا ۲۴ درصد محقق می‌شود و حتی بیشتر از این رقم هم کاهش می‌یابد، اما شرط و شروطی دارد که باید مدنظر قرار گیرد. نخست اینکه بانک مرکزی زیر بار قرض دادن پول به دولت نرود، دوم اینکه حساب‌هایش شفاف باشد، سوم انضباط پولی این نهاد مالی است و چهارم نظارت بیشتر بر عملکرد بانک ها به ویژه بانک‌های خصوصی است.

به گفته امینی، بانک های غیرتولیدی باید محدود شوند. تولید ناخالص کره جنوبی ۴ برابر ایران است، اما تعداد بانک ها و موسسات ما ۳ برابر این کشور که یک فاجعه است. ما الگوهای بسیاری در بانکداری جهانی داریم که بهتر است از این الگوها مانند الگوی بانگداری در کشورهایی مانند آلمان و ژاپن استفاده شود.